Лазар Андрысовіч
Лазар Андрысовіч | |
| Месца нараджэньня | |
|---|---|
| Дата сьмерці | 1577 або 1577 |
| Занятак | друкар |
| Дзеці | Ян Янушоўскі[d] |
Лазар Андрысовіч (па-польску: Łazarz Andrysowicz, ? Стрыкаў — 22 траўня 1577) — рэнэсансавы польскі друкар, гаспадар Лазараравай друкарні. Выжаў каля 270 кніжак[1], дбаючы аб высокім узроўні эстэтыцы публікацый. Бацька Яна Янушоўскага.
Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Дата нараджэньня Андрысовіча невядомая. Вядома, што ён родам са Стрыкава. У 1550 годзе ажаніўся з Барбарай, удавой кракаўскага друкара і выдаўца Гераніма Вэтара. Дзякуючы гэтаму шлюбу ён стаў уладальнікам заснаванай ім друкарні, пазьней вядомай як Лазаравая друкарня. Ён пашырыў і мадэрнізаваў майстэрню, працягваючы друкаваць кнігі пад сваім імем. У 1569—71 служыў каралеўскім сэрвітарыятам. Пасьля сьмерці Андрысовіча друкарню атрымаў у спадчыну яго сын Ян Янушоўскі, які прывёў яе да росквіту.
Выдавецкая справа[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
У выдавецтве Андрысовіча выйшаў 261 выданьняў на розных мовах, у тым ліку 130 на польскай, зь іх: творы М. Кромэра, А. Фрыча Маджэўскага, С. Ажэхоўскага, зборнікі законаў Б. Гроіцкага і ўлёткі.
Там былі апублікаваны шматлікія кнігі, значныя для разьвіцця польскай навукі, такія як «Аб справе напаўненьня, вымярэньня і рыбалоўства сажалак» з 1573 году, якая зьяўляецца першай працай на польскай мове па рыбагадоўле і цывільнаму будаўніцтву, а таксама першую польскамоўную працу па геадэзіі і вымярэньнях «Geometria to jest Miernicka Nauk» Станіслава Гжэпскага з 1566 году. Цэняцца яго выданьні музычныя, бо ён выдаў творы Міколы Гамулкі, Вацлава з Шамотул і Валянціна Бакфарка.
Друкарня славілася якаснымі выданьнямі і рэдактарскім узроўнем.
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Praca zbiorowa: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny t.I. Warszawa: PWN, 1984. ISBN 83-01-01520-9.
- Maciej Iłowiecki: Dzieje nauki polskiej. Warszawa: Interpress, 1981. ISBN 83-223-1876-6.
- Olbrycht Strumieński: O sprawie, sypaniu, wymierzaniu i rybieniu stawów, także o przekopach o ważeniu i prowadzeniu wody. Kraków: Łazarz Andrychowic, 1573.
- Kazimierz Sawicki: Pięć wieków geodezji polskiej. Szkice historyczne XV—XIX wiek. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1964, s. 80-97.